Prozeïa (#2)

Als een schrijver nog door zijn of haar kleinkinderen begrepen wil worden, dan raad ik ten sterkste aan om geen hedendaagse merknamen in het werk te vermelden. Nu weet iedereen nog wat googelen en internet is, doch de kans bestaat dat Google over honderd jaar niet meer bestaat of onder een heel andere naam verder is gegaan. Wie weet bestaan Twitter en Facebook over vijftien jaar ook niet meer, hebben ze ook een andere naam gekregen of gebruiken alleen een paar zonderlingen die media dan nog.

Een voorbeeld: internetprovider Zonnet, wie herinnert zich die naam ondanks dat er nog veel gebruikers van zijn? Het is ooit overgenomen door Versatel (is dat beter bekend ?) en is nu onder Tele2 te vinden. Dat alles binnen een paar jaar!

Wil je merknamen gebruiken, doe dat dan alleen als de naam honderd jaar of meer bestaat of wereldwijd bekend is, zoals Philips, Siemens, Samsung, Ford, Coca-Cola en dergelijke.
Maar pas op: Iemand gebruikte de merknaam “Luxaflex” in een boek en kreeg gedonder met advocaten van dat bedrijf. Het is te begrijpen, want Luxaflex is veranderd in een soortnaam, net als Aspirine, maar dat vinden de Luxaflex bobo’s kennelijk niet prettig. Dus gebruik liever het algemene woord “lamellen” of “zonwering” of zo iets.

Als iemand die geen bezoek wenst te ontvangen en zegt dat hij “In bespreking is met de heren Kabouter en Hulstkamp” dan begrijpt een hedendaagse lezer heel waarschijnlijk niet dat het over twee oude jenevermerken gaat. Ofwel dat de persoon zit te borrelen en niet gestoord wenst te worden.

Het lijkt me ook verstandig om niet al te veel “technische” woorden te gebruiken. Sommige zaken verouderen sneller dan je denkt: wie herinnert zich de Tamagotchi nog? Denk hierbij ook aan het lied “De Olieman” van Louis Davids uit ca 1932. Vermoedelijk worden sommige woorden uit de beginregels al niet meer begrepen door jonge mensen. Ik noem “blasé”; “vehikeltje”; “verpanden”; “aetherbanden”. Het zijn geen merknamen, maar woorden die naar mijn idee nog maar weinig voorkomen. Ik weet trouwens ook niet of de luisteraar zich realiseert dat de radio in 1932 nog maar net de kinderschoenen een beetje was ontgroeid, en dat de Ford beroemd (of berucht) was door het aan de lopende band geproduceerde Model T. De Ford fabriek is opgericht in 1903 en de eerste versterkerbuis of “radiolamp” stamt uit 1906, dus in 1932 waren auto en radio nog moderne producten! In het liedje wordt gezegd dat het tweedehandsje “In lang vervlogen tijden op de mensheid los gelaten” is... dus het is wel een heel oud wagentje.

Dat was het even. Doei.